Piotr Tymiński - Przybysz

Dziś przedstawię Wam historię krótką, ale również i taką, która chwyci Was za serce. Jest to historia stworzona na podstawie autentycznych wspomnień. To opowieść o dziecku, które na przekór wszelkim przeciwnościom chciało po prostu wrócić do domu. I nie przeszkodziły mu w tym niesprzyjający los i okrutny okupant. To historia chłopca, który mimo że był przekonany o ciążącym nad nim pechu odnalazł swoją drogę do rodziny.

Autor: Piotr Tymiński

Tytuł: Przybysz

Wydawnictwo: Novae Res

Jest rok 1944, trwa II Wojna Światowa. Dwunastoletni chłopiec Bronek zostaje pojmany przez niemieckich żołnierzy. Mały bohater jadąc bydlęcym wagonem z początku nie wie jaki los go czeka, ani, gdzie zmierza pociąg. Wkrótce jednak staje się jasne, że wraz z innymi współwięźniami jest wywożony na roboty przymusowe w głąb III Rzeszy. W jego młodym umyśle od razu kiełkuje pomysł ucieczki napędzany ogromnym pragnieniem powrotu w ojczyste strony, do rodziny. Podczas podróży poznaje swojego rówieśnika – Jurka, z którym przyjdzie mu przemierzyć jedną z najtrudniejszych podróży w jego życiu.

„Wojna… Czy to słowo mnie przerażało? Chyba nie. Początkowo pewno nawet nie bardzo je rozumiałem.”

 „Przybysz” jest kolejną po „Wołyniu. Bez litości” powieścią Piotra Tymińskiego. Tym razem autor postanowił stworzyć historię absolutnie prawdziwą, bo opartą na wspomnieniach Bronka, który w jesieni swojego życia postanowił podzielić się swoimi przeżyciami. Książka jest bardzo króciutka, bo liczy zaledwie niecałe 160, ale zawiera w sobie prawdziwą, pełną emocji opowieść o losie dziecka podczas wojny. Bardzo dziękuję autorowi, że nie zmieniał wiele w tej historii. Cała powieść bowiem posiada taki wydźwięk, jakbyśmy słuchali samego pana Bronisława. I to jest piękne! Bo historie tych wszystkich ludzi, którzy przeżyli okropieństwa wojny zasługują na opowiedzenie. Jest wiele smutnych, pięknych i ważnych historii, które muszą zostać opowiedziane, by mogły przetrwać wieki oraz by ludzie z lekcji historii o II Wojnie Światowej wynieśli nie tylko daty i liczby, ale również historie zwykłych ludzi, którzy z wojną nie chcieli mieć nigdy nic wspólnego, a która brutalnie zawładnęła ich życiem.

Bardzo spodobało mi się to, że autor sporą część książki poświęcił drodze powrotnej bohaterów, przez co łamiących serca opisów tego, co działo się podczas podróży do III Rzeszy nie ma wiele. Ciężar został osadzony na wędrówce bohaterów i ich ogromnym marzeniu o powrocie do swych domów, które śnili każdego dnia swojej wędrówki. Nie sposób pozostać obojętnym na losy Bronka i jego kolegi Jurka. To historia pięknej przyjaźni, która na zawsze została w sercach bohaterów zmieniając ich życia.  

„Niesamowite jest obserwowanie podróżników zmierzających do odległego celu, pomimo wojny, na przekór wszystkim trudnościom”

Temat osób, które były wywożone do Niemiec na roboty przymusowe jest mi szczególnie bliski. Kiedyś miałam okazję wraz z grupą uczniów i nauczycieli przygotować wystawę poświęconą Dipisom (displaced persons, czyli  osoby, które w wyniku wojny zostały przesiedlone poza swój kraj do robót przymusowych w III Rzeszy), która wystawiona została w Lubece i  w Szczecinie jako podsumowanie wielomiesięcznej pracy grupy uczniów ze szkoły polskiej i niemieckiej. Przez to miałam okazję zapoznać się nie tylko z materiałami źródłowymi w archiwach, ale również miałam możliwość przeprowadzić wywiady z wieloma osobami, które podczas wojny zostały wywiezione do przymusowej pracy. Każda z tych osób podzieliła się z nami wyjątkową historią swojego życia i drogi, którą musiała przejść z powrotem do ojczyzny. Utwierdza mnie to tylko w przekonaniu, że tych niesamowitych ludzkich losów, jest ogromna ilość, wobec czego powinniśmy rozmawiać, póki możemy, ze świadkami tamtych wydarzeń, by ich historie nie zostały zapomniane.

Za możliwość poznania historii Bronka dziękuję bardzo samemu autorowi.